Collectie Jan de Goede

Jan de Goede is in 1938 geboren te Amsterdam. Hij was zoon van een banketbakker met een winkel in de Dapperbuurt. Het gezin woonde met zijn achten boven de winkel. Vanaf zijn prille jeugd was hij werkzaam in de bakkerij en later nam hij de winkel over van zijn vader. Hij bleek een zeer goed zakelijk instinct te hebben en verkocht na een aantal jaar zijn inmiddels drie winkels en stichtte een fabriek ik gebaksproducten. Op zijn vijftigste verkocht hij zijn bedrijf aan Unilever en had vanaf dat moment een vrije agenda.

Als tijdens zijn tijd als directeur van de fabriek ontwikkelde hij een nieuwsgierigheid naar het spirituele en de kunsten. Hij volgde schilderlessen in het Van Goghmuseum van Peter Schenk, een latere goede vriend met wie hij nog een lange wandelreis door Lapland maakte. Later reisde hij ook nog in gezelschap van onder andere Boudewijn Buch naar Antartica.

Ook Jan’s kinderen kregen al snel les in het van Goghmuseum atelier. Hij deed ook al vroeg aan Yoga toen dergelijke spirituele uitingen zich in Europa begonnen te manifesteren. Zo werd voor belangrijke beslissingen altijd de I-Tjing geraadpleegd. Hij was continu op zoek naar de mogelijkheid van het vergoten van zijn vertrouwen in zijn intuïtie. Het loslaten van het verstand en het toelaten van het gevoel.

Kort na de verkoop van zijn bedrijf ging Jan lessen autonome kunst volgen aan de AKI in Enschede. Zijn vriendschap met Alphons Freijmuth begon net vorm te krijgen en zo onstond een prachtige mogelijkheid. Jan had een fijne auto en chauffeerde Freijmuth wekelijks naar de AKI. In ruil daarvoor mocht Jan, met gepaste bescheidenheid, deelnemen aan de lessen schilderen, tekenen en beeldhouwen. Jan werd door zijn jeugdige enthousiasme meteen in de groep opgenomen en heeft tot aan zijn dood nog diverse hechte vriendschappen overgehouden aan die tijd.

Het is dan ook niet vreemd dat in die vormende tijd ook zijn werk sterke verwantschappen toonde met de Nieuwe Figuratie. Freijmuth introduceerde hem in een groep kunstenaars waardoor hij ook met kunstenaars als Reinier Lucassen, Eugene Brands en Jan Sierhuis bevriend raakte.

De meest vormende ervaring was een reis naar Papoe Nieuw Guinea in 1995. Samen met Koos Knol, een ervaren reiziger naar die streek, reisde hij door de regenwouden naar een klein dorp in de Asmat. Praten met de bevolking was er niet bij. Later zei hij dat hij drie uur met een beeldhouwer op een boomstam had gezeten, hand in hand. Hij had nog nooit zoveel geleerd over het leven als in die drie uur. Hij voelde een zeer warme verbondenheid met de cultuur van de Asmat. Hij maakte daar ook kennis met beeldhouwers Rufus Sati en Roman Omoma.

Na terugkomst in Nederland leerde hij een groep kunstenaars kennen die ook een grote band hadden met de Asmat waaronder Roy Villevoye en Thijs Goldschmidt. Zij ontvingen bericht uit de Asmat dat Sati en Omama naar Nederland wilde komen, naar Jan Tua. Dat is de naam die Jan kreeg in de Asmat. Zo geschiedde. Beide mannen verlieten voor het eerst van hun leven hun omgeving en vlogen naar Nederland waar ze samen in het atelier van Jan 6 weken op de grond sliepen en van een omgewaaide boom uit het Vondelpark een serie beelden maakten. Eén van die beelden is een voorouderbeeld van de vader van Jan. Dit beeld is inmiddels opgenomen in de collectie van het Amsterdam Museum. Samen met een schilderij van Jan zelf. In de huidige veiling wordt er een beeld aangeboden, lot 3646, van de hand van Sati.

Een van de sterkste beelden in de collectie van Jan de Goede is het oude Sentani kolom figuur, kavelnummer 3646. Bij de Sentani is het corpus beelden niet groot, en deze sculptuur is dan was dan ook opgenomen in de eerste tentoonstelling over de cultuur van de Sentani, ‘The Art of Lake Sentani’, 1959, figuur 36, in New York,

Jan heeft de jaren daarna hard gewerkt in zijn atelier en honderden werken gemaakt. Op zijn inmiddels wat hogere leeftijd had hij niet de drang om het galeriewezen ermee te bestormen. Het was werk dat gedaan moest worden en maakte hem zeer gelukkig. Daarnaast was hij een gretig kunstverzamelaar. Bij de start van het aanleggen van zijn kunstcollectie bestond deze uit onder meer uit werken van Appel, Corneille, Heerup, Raveel, Asger Jorn en meer Cobra verwante kunstenaars. Deze werken zijn later verkocht en daar is een grote collectie Etnografica voor in de plaats gekomen. Enkele stuks zijn in de Asmat zelf gekocht. Later is dit aangevuld met werken aangekocht bij gerenommeerde kunsthandelaren, kleinere importeurs en kunstenaars als Lucassen. Veel van deze werken komen nu ter veiling bij de Zwaan.

Een van de bijzondere moderne kunstwerken uit deze collectie is een vermaakt Asmat schild door Reinier Lucassen, lotnummer 5002.