Van Mantra tot Monier; Monier Monier-Williams – de man van het Sanskriet
Monier Monier-Williams werd in 1819 geboren in Bombay als zoon van kolonel Monier Williams. Waar zijn vader carrière maakte in het leger, koos Monier voor de wereld van de taal en cultuur. Al op drie jarige leeftijd werd hij naar Engeland gestuurd om onderwijs te volgen aan diverse chique privé scholen en later aan de universiteit Oxford. Tijdens zijn studie ontdekte hij zijn passie voor het Sanskriet, de klassieke taal van India. De taal waarin de Veda’s, de oudste Hindoegeschriften, geschreven zijn en nog steeds wordt gesproken bij het reciteren van mantra’s.
foto: wikimedia
Na zijn studie in Oxford begon hij zijn carrière als docent Sanskriet aan het opleidingsinstituut van de East India Company. Hij bleek niet alleen een begaafd docent, maar ook een onvermoeibare schrijver. Zijn grote doorbraak kwam in 1860, toen hij benoemd werd tot Boden-hoogleraar in het Sanskriet aan de Universiteit van Oxford, een functie die hij bijna veertig jaar zou bekleden. De leerstoel Boden-hoogleraar in het Sanskriet aan Oxford werd in 1832 opgericht met een legaat van luitenant-kolonel Joseph Boden, die wilde dat de studie van Sanskriet zou bijdragen aan de bekering van de bevolking van Brits-Indië tot het christendom.
Monier-Williams had dus een dubbele missie: enerzijds het wegwijs maken van de westerlingen in de complexe wereld van Indiase religies en filosofieën, anderzijds kennis van die cultuur om kunnen gebruiken als een middel om het christendom in India te verspreiden. Die koloniale en missionaire bril kleurt zijn werk, maar doet niets af aan de indrukwekkende erfenis die hij naliet.
Zijn bekendste bijdrage is zonder twijfel het Sanskrit-English Dictionary (1872, later uitgebreid in 1899). Tot op de dag van vandaag is dat woordenboek een standaardwerk voor iedereen die zich met Sanskriet bezighoudt. Daarnaast schreef hij boeken als Indian Wisdom en Hinduism, waarin hij de religieuze tradities van India probeerde te ontsluiten voor een westers publiek.
Monier Monier-Williams overleed in 1899 in Cannes, Frankrijk, als vader van maar liefst zeven kinderen. Zijn leven weerspiegelt de geest van zijn tijd: een mix van koloniale ambities en wetenschappelijke nieuwsgierigheid. Voor velen is hij vooral de man die het Sanskriet toegankelijk maakte voor het Westen – een erfenis die nog altijd voortleeft in studie en onderzoek.
Afkomstig direct uit familie eigendom, veilen wij zijn gouden zakhorloge (lotnummer 604) met op de achterzijde het familiewapen en spreuk ‘Si Je Puis’; ‘Als ik kan’, een groot gouden cachet (lotnummer 365), bezet met kornalijn en eveneens gegraveerd met het familiewapen en een zegelring met het helmteken en kleiner cachet (lotnummer 364) bezet met witte agaat en gegraveerd met helmteken en initialen G.M.W., de initialen van zijn vrouw; Grantham Monier Williams.
